როგორ გეგმავს თბილისიდან საცობების გაქრობას მევლუდ მელაძე, თუ გზების მოწყობას ანდობენ?
დედაქალაქში დღეს ყველაზე აქტუალური საცობების თემაა - საცობში საათობრივად დგომა უწევს ყველას, მიწის ზემოთ იქნება, თუ - ქვემოთ. ზოგი იმას ამბობს, რომ სატრანსპორტო კოლაფსი მომატებული ავტომანქანების ბრალია, რომ თბილისი ვერ იტევს ვერც ამხელა მოსახლეობას და ვერც ამდენ ავტომანქანას. როგორ მოგვარდეს სატრანსპორტო პოლიტიკა და როგორ დავძლიოთ საცობების პრობლემა, ამაზე დღეს ბევრი ბჭობს.
"მანდეთ გზების მოწყობა და გპირდებით, რომ საცობებს გავაქრობ“, - მიმართა მუნიციპალიტეტს ავტომრბოლელმა და სატრანსპორტო პოლიტიკის ექსპერტმა მევლუდ მელაძემ. როგორც მეუბნება, ამ შეთავაზების მიუხედავად, მას სახელმწიფო სტრუქტურებიდან არავინ შეხმიანებია. სამაგიეროდ, მევლუდ მელაძეს ჩვენ ვესაუბრეთ იმის გასარკვევად, როგორ და რა ხერხით შეიძლება "საცობების გაქრობა“.
- საცობების გამომწვევი მთავარი მიზეზი გზების არასწორი გეგმარება და მოწყობაა, რის შედეგადაც დედაქალაქში ისეთი კაპილარები შეიქმნა, რომელთა გაჭედვა ძალიან მარტივია. როცა საცობშია, ყველა ნერვებზეა და თუ ამ კაპილარებში შანსს პოულობენ, კიდევ უფრო მეტად ჭედავენ მოძრაობას - საცობის დროს წესებსაც არღვევენ, სადაც კი რამე ფანჯარა გამოჩნდება, მძღოლი იქ მიიწევს, მერე შემხვედრს ბლოკავს და ჯამში, ამას ჯაჭვური რეაქცია მოჰყვება. ჩვენი ქალაქის მოწყობა ისეთია, რომ 5-6 წერტილი რომ გადაკეტო, ანუ გააფუჭო თავიდან ბოლომდე, კატასტროფა ხდება, ამიტომ ეს წერტილები, მაკავშირებლები, ასე თუ ისე, ცნობილია - ყველაზე ცენტრალური და მასიურია გმირთა მოედანი, გამსახურდიას გამზირი (ის ისეთი მძაფრი მაინც არ არის, ვინაიდან ქუჩას ჰყოფნის სიგანე და აქვს გამტარუნარიანობა), გლდანი (მინდელის ხიდზე რომ გადავდივართ და გლდანში ავდივართ, მთელი გზა სულ საცობია), ვარკეთილი, ავლაბარი, ვერა და ვაკე (ბაგებიდან მომავალი გზაც). ყველა ამ ჩამოთვლილ უბანში, როგორც მინიმუმ, მისვლა გართულებულია.
- როგორც ამბობენ, მოძრაობის გართულება, ძირითადად, ქალაქში ავტომანქანების რაოდენობის ზრდამ გამოიწვია.
- მანქანების რაოდენობა რომ გაიზრდებოდა, ეს ყველამ ვიცოდით. წლების წინ, როცა დავსხედით და ვიმსჯელეთ სატრანსოპრტო პოლიტიკაზე, პირველი, რაც მაშინ ვთქვი იყო ის, რომ ჩვენ ავტომობილების ზრდის ტემპს მაქსიმუმ შევანელებთ, მაგრამ ვერ შევაჩერებთ იმიტომ, რომ ქუჩების მოწყობიდან გამომდინარე, დედაქალაქში ყველაზე მოქნილ ტრანსპორტად მაინც კერძო ავტომობილი დარჩება - მეთქი...
თბილისში იზრდება ავტომობილების რიცხვი, ასევე, მოსახლეობაც და რას ვიზამთ? ჩვენთან ვერ იქნება ვერც გერმანული, ვერც იტალიური და სხვა ევროპული, ან ამერიკული მოდელი, რომ მაგალითად, იქ გქონდეს სამსახური, სადაც სახლი გაქვს, ჩვენთან, მონაცვლეობს ყველაფერი - ადამიანს ხშირად უწევს სამსახურის გამოცვლა, ოფისიც ხშირად იცვლის მისამართს, შესაბამისად, შენს საცხოვრებელს ვერ მიუსადაგებ სამსახურს - ცხოვრობ ერთ ადგილას, მუშაობ მეორე ადგილას. მეორეც - თითქმის არავის არ არჩენს ერთი სამსახური, ზოგს მეორე ან მესამე სამსახური აქვს და მიდექ-მოდექიც სჭირდება ადამიანს, რაც იმას ნიშნავს, რომ საზოგადოებრივ ტრანსპორტს ერთ წერტილამდე მივყავართ, არა - დანიშნულების ადგილას, ვიცვლით ტრანსპორტს და ვაგრძელებთ გზას. რაც არ უნდა ვქნათ, კერძო ავტომანქანებზე მოთხოვნა მაინც დარჩება უმაღლეს დონეზე. რა არ შემოიღეს - ტექდათვალიერება, პარკირება, მაგრამ მათი რაოდენობა ვერაფრით მცირდება. ამიტომ უნდა მოვაწყოთ ისე, რომ ამ რაოდენობის ავტომანქანების გაწოვა სადმე მოხდეს.
უპირველესად აუცილებელია საპარკინგე სივრცეების მოწყობა უბნებში, თუნდაც სართულებიანის, რათა ეს მანქანები ქუჩებში არ იყოს ჩახერგილი, რაც უმეტეს შემთხვევაში ქმნის საცობს. მჭიდროდ დასახლებულ უბნებში, სადაც ამხელა კორპუსების მშენებლობა მიდის, მას თუ არ ექნება შესაბამისი რაოდენობის პარკირების სივრცეები, ეს ამდენი ავტომანქანა სად ჯანდაბაში წავა? როგორ შეიძლება, ქალაქის ცენტრში ვიღაცამ ბინა იყიდოს, ნახევარი მილიონი გადაიხადოს და 3 ათასდოლარიანი მანქანა მაინც არ ჰყავდეს? ოჯახის ყველა წევრსაც შეიძლება ჰყავდეს მანქანა და ის ხომ სადღაც უნდა გაჩერდეს? ამიტომ მოთხოვნაში უნდა ჩადებულიყო თითოეულ ბინაზე 2 საპარკინგე ადგილი და დამთავრდა, მარტივი გადაწყვეტაა. ქალაქის ცენტრში ვინმეს თუ უნდა კორპუსის აშენება და იქ ბინების გაყიდვა, იქ ძვირიც უნდა ღირდეს, სხვანაირად არ გამოვა. მივედით იქამდე, რომ რადგან თბილისის მჭიდროდ დასახლებულ სივრცეებში ამხელა ცათამბჯენები აშენდა და ქუჩები არ გაგანიერებულა, პირიქით, ქუჩების დავიწროების ტენდენცია წავიდა, პარკინგის სივრცეები დაემატა კი არა, რაც იყო, ისინიც გაუქმდა, ბასლაინების ჩაყოლებაზე რაც კი რამ საპარკინგე სივრცე იყო, ყველა გაუქმდა. ეს ავტომობილები სადღაც ხომ უნდა იდგნენ, ცაში ხომ არ ჩამოკიდებთ? ხვალ რომ სულაც კანონი გამოვიდეს, ავტომობილით ნუ გამოხვალთ, თორემ დაგხვრეტთო, ამ ავტომობილებს ხომ არ გადააგდებენ, სადღაც ხომ გააჩერებენ და, შესაბამისად, სადღაც ხომ უნდა იყოს სივრცე? ამიტომ, პირველი, რაც მერიამ უნდა გააკეთოს, შექმნას პრეცედენტები საპარკინგე სივრცეების გაჩენის. მერიისგან იყო ასეთი შემოთავაზება, მაგალითად, როცა პეკინს აკეთებდნენ, ვინც პარკინგს გააკეთებს, მიწისქვეშ სივრცეს გადავცემთო. ეს აბსოლუტურად არასწორი იყო და რატომ: ვინმეს მიწისქვეშ პარკინგი რომ გაეკეთებინა, რამდენიმე მილიონი კი არა, მილიარდი უნდა დაეხარჯა.