რა შემთხვევაში გადადის მიწა სახელმწიფოს საკუთრებაში და რა ფართობის დარეგისტრირება შეუძლია პირს?
მიწის სისტემური რეგისტრაციის რეფორმის ფარგლებში საქართველოს მოქალაქეებს უსასყიდლოდ ურეგისტრირდებათ როგორც საკუთრებაში ან სარგებლობაში არსებული, ისე თვითნებურად დაკავებული მიწის ნაკვეთები. აღსანიშნავია, რომ რეფორმის ფარგლებში მოქალაქეები თვითნებურად დაკავებული მიწების რეგისტრაციას 2026 წლის 1-ელ იანვრამდე შეძლებენ.
აღნიშნულ საკითხზე არსებული სადავო კითხვებს პასუხები ადმინისტრაციულ და სამოქალაქო საქმეთა ადვოკატმა ნუგბარა როსტიაშვილმა რადიო „პალიტრასა“ და „პალიტრანიუსის“ გადაცემაში „საქმე“ გასცა.
რა პრობლემებს აწყდებიან მიწის რეგისტრაციისას მოქალაქეები?
რა ძირითადი ბარიერებია მიწის რეგისტრაციის პროცესში და რა უშლის ხელს, რომ რეფორმა უფრო სწრაფი ტემპით განხორციელდეს?
მომართვიანობა ჩვენთან, იურისტებთან ძალიან ხშირია. მხარეს, რომელსაც სურს მიწის დარეგისტრირება, ხშირ შემთხვევაში ან არ გააჩნია უფლებადამდგენი დოკუმენტი, ან არ იცის სად როგორ უნდა მოიპოვოს ის. მე მათ ვურჩევდი, მოიძიონ ზუსტი ნებისმიერი ინფორმაცია მიწის შესახებ, თუნდაც ტექინვენტარიზაციის ან ნებისმიერი დოკუმენტი, რაც მათ უფლებადამდგენ დოკუმენტად ექნებათ, რომ გაიმარტივონ რეგისტრაცია.
ხშირად, პრობლემა ისიც არის, რომ მაგალითად სოფლებში, მეზობლები ვერ გარკვეულან, რომელ მხარეს ეკუთვნის ესა თუ ის ნაკვეთი. ასეთ დროს, ორივე მხარეს უარი ეთქმება რეგისტრაციაზე და მათ სასამართლოში უწევთ წასვლა.
თუ არის შეზღუდვა მიწის ფართობზე და მაქსიმუმ რა ფართობის დარეგისტრირება შეუძლია ერთ ადამიანს ან ოჯახს?
ბარში ეს მაჩვენებელია 1.25 ჰა და მაღალმთიან რეგიონებში - 5 ჰა. ასევე შესაძლებელია, რომ კომლს ჰქონდეს ეს ქონება ან ერთ პირს ეკუთვნოდეს.
მეზობლებს შორის სადავო ტერიტორია, რომელიც საჭიროებს გაყოფას, ხშირად ერთის საკუთრებაშია, მაგრამ მეორე გამოხატავს საკუთრების უფლებას. არცერთს თუ არ გააჩნია სამკვიდროს დოკუმენტაცია, რა ხდება?
თუ არ არსებობს უფლებადამდგენი დოკუმენტი, უპირატესობა ენიჭება იმ პირს, რომელსაც აღნიშნული მიწის ნაკვეთი დაკავებული ჰქონდა 2007 წლის 20 სექტემბრამდე. ანუ ის ხნავდა, თესავდა და ა.შ. ასეთ დროს უპირატესობა მას ენიჭება.
როდესაც ნაკვეთის საზღვრები არ არის დადგენილი, რადგან მომიჯნავე ნაკვეთების მეპატრონეები არ იმყოფებიან საქართველოში, ამ შემთხვევაში რა ხდება?
თუ ნაკვეთებს შორის, რომელსაც მიჯნა არ გააჩნია, არ არის 30%-ზე მეტი ზედდება, ნაკვეთები რეგისტრირდება ერთ საკადასტრო კოდად, შემდეგ თუკი სანოტარო მედიაციის გზით მხარეები ვერ შეთანხმდებიან მიჯნაზე, შესაძლენბელია სამოქალაქო გზით მიმართონ სასამართლოს. თუ არცერთი მხარე არ იმყოფება ქვეყანაში, აღნიშნული ოპერაცია წარმომადგენლების საშუალებით უნდა განახორციელონ.
ხოლო იმ შემთხვევაში თუ მეპატრონეები არც საქართველოში არიან და არც საქართველოს მოქალაქეები არ არიან, მათ აქვთ მემკვიდრეობის უფლება და თუ არსებობს მამკვიდრებელზე უფლებადამდგენი დოკუმენტი და მას მიღებული აქვს სამკვიდრო, მათ შეუძლიან მიიღონ მემკვიდრეობა საქართველოშიც. იხილეთ სრულად