"ფოტოშოპი სსრკ-ში"- როგორ აყალბებდნენ ფოტოებს და ატყუებდნენ ხალხს მეორე მსოფლიო ომის დროს საბჭოთა კავშირში?
ფოტომონაჟი დიდი ხანია გამოიყენება სხვადასხვა მიზნით და მათ შორის, პროპაგანდის საშუალებად. თუმცა, ალბათ ბევრისთვის გასაკვირი შეიძლება იყოს, რომ ამ ხერხის გამოყენება საბჭოთა კავშირში მეორე მსოფლიო ომის დროსაც ხდებოდა, კერძოდ ფაშიზმის წინააღმდეგ პროპაგანდისთვის.
ამ სტატიაში ნახავთ რამდენიმე მაგალითს იმისა, თუ როგორ ხდებოდა სამამულო ომის დროს ფოტომონტაჟის გამოყენება.
ყალბი და ორიგინალი ფოტოები
ფოტო "ჯარისკაცი იარაღს უმიზნებს დედა-შვილს"
ეს ფოტო იმთავითვე აჩენს ეჭვს. ტიპიური ხელმოწერა: "გერმანელი ჯარისკაცი თოფს უმიზნებს დედა-შვილს. ქალებს ხშირად უბრძანებდნენ შვილები მჭიდროდ მიეკრათ მკერდზე, რათა ერთი გასროლა საკმარისი ყოფილიყო ორივეს მოსაკლავად"(This Century).
ა) ჯარისკაცის ფორმა არ შეესაბამება ვერმახსა და ესეს-ში გამყენებულ არც ერთ ფორმას.
ბ) ფოტოს მარჯვენა მხარეზე არსებული ობიექტების ჩრდილები მიწაზე ადექვატურად ეცემა (მზე ზენიტშია, ამიტომ დახრილი საგნების ჩრდილები უკეთ ჩანს - მაგ. ნიჩაბი). მარცხენა გვარდზე კი არც ჯარისკაცის და არც ქალის ჩრდილი არ ჩანს. მართალია, ჯარისკაცი მარცხენა ფეხის ჩრდილი შესაძლოა რელიეფით იყოს დაფარული, მარჯვენა ფეხის ჩრდილი ნამდვილ ფოტოზე აუცილებლად უნდა ჩანდეს. ჯარისკაცის სახისა და მისი მარჯვენა მხრის დაჩრდილვით ჩანს, რომ მზე ფოტოს მარჯვენა უკანა მხრიდან ანათებს. ქალის სახეზე ჩრდილების არარსებობა და ჩრდილები ბავშვის სახეზე, მეტყველებს იმაზე, რომ მზე მათ ფრონტალურად მარჯვნიდან ანათებს. ამგვარა, ქალსა და ბავშვს და ჯარისკაცს შორის მზის განათების სხვაობა 90%-ია!
გ) თოფის ლულა ქალის თავიდან მნიშვნელოვნად მარჯვნივაა მიმართული, ამიტომ ძნელი დასაჯერებელია, რომ ვითომდა გერმანელი ჯარისკაცი ვითომდა უმიზნებს ქალს. ცხადია, რომ ჯარისკაციც და ბავშვიანი ქალიც ჩამონტაჟებულია საბოლოო ფოტოში.
ტყვედ ჩავარდნილი გერმანელი ჯარისკაცი აჩვენებს ფოტოებს, რომლებზე ასახული, როგორ კლავდა და ძალადობდა ხელხზე.
სინამდვილეში ამ ფოტოებზე აღბეჭდილი იყვნენ მკსი შვილები. ფოტოშოპის კვალი კი შეუიარაღებელი თვალისთვისაც აშკარაა.
კიდევ ერთი ფოტოსიყალბე
ეს კი ორგინალი ფოტოა. გერმანელი ჯარისკაცები პოლონეთში 1939 წელს, სამხედრო სამზარეულოში.
დრეზდენში დაბომბვის მსხვერპლნი.
გადაჭრილი ფოტო. ხშირად ასაღებენ ჰოლოკოსტის მსხვერპლთა მსახველ ფოტოს.
დრეზდენში დაბომბვის მსხვერპლნი. ორიგინალი.
საბჭოთა გაყალბებული ფოტო საკონცენტრაციო ბანაკიდან
ეს კი ორიგინალი.
