"უკანასკნელი შანსი კაცობრიობის გადასარჩენად" - რაზე შეთანხმდნენ გაერო-ს კლიმატის ცვლილების კონფერენციის მონაწილეები
კლიმატის ცვლილება და გლობალური დათბობა კაცობრიობის უმთავრესი პრობლემებია, რომლებიც ადამიანების გაუაზრებელი ქმედებებით არის გამოწვეული. გახშირებული კლიმატური კატასტროფები, გლობალური ტემპერატურის ზრდა, ზღვის დონის მატება, დასახლებული პუნქტების დატბორვა, სხვადასხვა სახის დაავადებების გახშირება, გაუდაბნოება და სასმელი წყლის რესურსების შემცირება- ეს იმ პრობლემების მხოლოდ ნაწილია, რომლებიც კაცობრიობას ემუქრება თუ გარემოს დაბინძურება და კლიმატის ცვლილება ამ ტემპით გაგრძელდება.
ექსპერტების ვარაუდით ამ ყველაფრის შესაჩერებლად კაცობრიობას მხოლოდ რამდენიმე წელი აქვს დარჩენილი და გლობალური პრობლემების გადასაჭრელად მთელი მსოფლიო უნდა გაერთიანდეს.
სწორედ ამ მიზნით, გაერო მსოფლიოს კლიმატის ცვლილების კონფერენციის, იგივე COP26-ის გამართვის ინიციატივით გამოვიდა. კონფერენცია 2020 წელს უნდა ჩატარებულიყო, თუმცა პანდემიის გამო გადაიდო. მასშტაბური ღონისძიება, გაერთიანებულ სამეფოში, ქალაქ გლაზგოში 31 ოქტომბერს დაიწყო და 12 ნოემბერს დასრულდება.
კლიმატის ცვლილების კონფერენციას 25 000-ზე მეტი ადამიანი დაესწრო. მათ შორის იყვნენ: აშშ-ის პრეზიდენტი ჯო ბაიდენი, გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი ბორის ჯონსონი, ისრაელის პრემიერ-მინისტრი ნაფტალი ბენეტი, საფრანგეთის პრეზიდენტი ემანუელ მაკრონი და სხვა ლიდერები. აღსანიშნავია, რომ მასში მონაწილეობა არ მიუღიათ რუსეთის პრეზიდენტ ვლადიმერ პუტინსა და ჩინეთის პრეზიდენტ სი ძინპინს, რასაც ჯო ბაიდენის კრიტიკა მოჰყვა. მისი თქმით, ჩინეთისა და რუსეთის ლიდერების გადაწყვეტილებით იმედგაცრუებულია.
კონფერენციის ფარგლებში მსოფლიო ლიდერებმა რამდენიმე მნიშვნელოვან შეთანხმებას მიაღწიეს:
სამიტზე 100-ზე მეტი ქვეყნის ლიდერი 2030 წლისთვის ტყეების გაჩეხვის შეჩერებაზე შეთანხმდა. ლიდერები შეთანხმდნენ, რომ პლანეტის მასშტაბით მწვანე საფარის მასობრივი განადგურების წინააღმდეგ საერთო ჯამში ისინი 19.2 მილიარდ აშშ დოლარს გამოყოფენ.
სამიტის ფარგლებში ერთ-ერთი მთავარი თემა სათბური აირების გამოყოფის შემცირება იყო. ცნობილი გახდა, რომ აშშ და ევროკავშირი ნახშირბად-ნეიტრალურობას 2050 წლისთვის მიაღწევენ , ჩინეთში კი სათბური აირების გამოყოფა ნულოვან დონეს 2060 წელს მიიღწევა. ინდოეთის პრემიერ-მინისტრმა ნარენდა მოდიმ აღნიშნა, რომ ინდოეთს ასეთ მოკლე დროში ნულოვან ნიშნულამდე მიღწევა გაუჭირდება და ქვეყანა ნახშირბად-ნეიტრალური 2070 წელს გახდება.
ამას გარდა, მსოფლიოს 90-მდე ქვეყანა შეთანხმდა, რომ 2030 წლისთვის 2020 წელთან შედარებით, მეთანის ემისიას 30%-ით შეამცირებენ. „მეთანის გლობალური ვალდებულების“ პაქტს ჩინეთი, რუსეთი და ინდოეთი არ შეუერთდნენ.
სამიტის ფარგლებში 190-ზე მეტმა ქვეყანამ და ორგანიზაციამ სამიტზე პირობა დადო, რომ ქვანახშირის გამოყენებას შეწყვეტს. იმ ქვეყნებს შორის, რომლებიც წიაღისეული საწვავის გამოყენებისგან უარის თქმის ვალდებულებას იღებენ, ქვანახშირის ძირითადი მომხმარებლები : პოლონეთი, ვიეტნამი და ჩილეც არიან, მაგრამ ქვანახშირზე დამოკიდებულმა მსოფლიოს ზოგიერთმა უდიდესმა ქვეყანამ, მათ შორის ავსტრალიამ, ინდოეთმა, ჩინეთმა და შეერთებულმა შტატებმა, შეთანხმებას ხელი არ მოაწერეს.
ლიდერები ასევე შეთანხმდნენ, რომ ქვანახშირის გამოყენებით ელექტროენერგიის წარმოება ეტაპობრივად შეწყდება. დიდი ეკონომიკის მქონე ქვეყნებში - ცვლილება 2030-იან წლებში განხორციელდება, ღარიბ ქვეყნებში კი - 2040-იან წლებში.
გლაზგოს კლიმატურ სამიტს ესწრებოდა Amazon-ის დამაარსებელი და მილიარდერი ჯეფ ბეზოსიც. სიტყვით გამოსვლისას მან განაცხადა, რომ დედამიწის ბიომრავალფეროვნების შესანარჩუნებლად საკუთარი ფონდიდან 2 მილიარდ აშშ დოლარს გამოყოფს.
აღსანიშნავია, რომ კონფერენციას კრიტიკის გარეშე არ ჩაუვლია. გარემოს დამცველთა შეფასებით, ეს იყო "კონფერენცია კონფერენციისთვის" და მოვისმინეთ მხოლოდ სიტყვები, ხოლო რეალური ქმედებებით, მსოფლიოს ქვეყნების ლიდერები გვაჩვენებენ, რომ არათუ ზრუნავენ კლიმატის გაუმჯობესებაზე, არამედ კიდევ უფრო მეტ საფრთხეს უქმნიან დედამიწას.
მათი თქმით, შოტლანდიის აეროპორტებმა კლიმატის სამიტისთვის 400-ზე მეტი კერძო თვითმფრინავი მიიღეს, რომლებითაც კონფერენციის მონაწილეებმა იმგზავრეს.
როგორც BBC წერს, ლიდერების კერძო თვითმფრინავებს თან ახლდათ ტვირთის გადამტანი თვითმფრინავები, რომლებშიც იყო მოთავსებული მცირე ზომის ვერტმფრენი და სატრანსპორტო საშუალებები ავტოკოლონებისთვის. გამოცემის ცნობით, მაგალითად, ამერიკის შეერთებული შტატების პრეზიდენტს, ჯო ბაიდენს თან ჰყავდა ჯავშანმანქანა, რომელსაც "მხეცს“ უწოდებენ და რომლის გარეშეც პრეზიდენტი სხვა ქვეყნებში არ დადის.
ამ ყველაფრის ფონზე, საზოგადოების ყურადღება მიიპყრო ჰოლივუდის ვარსკვლავმა, მსახიობმა ლეონარდო დიკაპირომ, რომელიც კლიმატის სამიტზე დასასწრებად შოტლანდიაში კომერციული თვითმფრინავით ჩავიდა. დიკაპრიო წლებია, რაც გარემოს დაცვისთვის იბრძვის და ცდილობს, გარემოზე ზრუნვა ყოველდღიურობად აქციოს.