უკრაინა-პოლონეთ-დიდი ბრიტანეთის ალიანსი პუტინის იმპერიული ამბიციების შესაკავებლად - "ჩვენ ერთად უნდა გავცეთ პასუხი ამ გამოწვევას"
ოდესმე თუ წარმოიდგენდა 1990 წლის ივნისში, ჯერ კიდევ საბჭოურ კიევში მყოფი "რკინის ლედი“ - დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრი მარგარეტ თეტჩერი, რომ თითქმის 32 წლის შემდეგ უკრაინასთან პოლიტიკური პაქტი მომზადდებოდა (პოლონეთის მონაწილეობით) და რომ მისი შორეული პოლიტიკური მემკვიდრე, პრემიერ-მინისტრი ბორის ჯონსონი კიევს ეწვეოდა? ალბათ, არა, რადგან მარგარეტ თეტჩერს იმ დროს სხვა მიზნები ჰქონდა - იგი უკრაინის იმჟამინდელ ხელმძღვანელებს არწმუნებდა - ნუ ჩქარობთ, ნუ ფიქრობთ დამოუკიდებლობაზე, მიხეილ გორბაჩოვს დაუჯერეთო...
მარგარეტ თეტჩერი უკრაინაში
მაგრამ 32-წლიანმა პერიოდმა თავისი სიახლეები და ცვლილებები მოიტანა. უკრაინა ერთ-ერთი იყო, რომელმაც მიხეილ გორბაჩოვის ჩანაფიქრს ახალი საბჭოთა კავშირის შესახებ წირვა გამოუყვანა და დამოუკიდებელი სახელმწიფო გახდა, რუსეთთან და ბელარუსთან სლავურად ძმობდა და მეგობრობდა, დღეს კი ორივესთვის მტრად არის ქცეული. დღეს უკრაინა დიდ ბრიტანეთთან და პოლონეთთან სამოკავშირეო პაქტს აფორმებს, რუსეთის წინააღმდეგ...
ყველაფერი კი ასე დაიწყო...
ჩრდილოეთის ზღვიდან, ბალტიის გავლით, შავ ზღვამდე...
ჯერ კიდევ 21 იანვარს დიდი ბრიტანეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა ელისაბედ ტრასმა მიანიშნა, რომ ინგლისი უკრაინასთან და პოლონეთთან კავშირის დადების შესაძლებლობას განიხილავდა: "თავისუფლებას, დემოკრატიას და კანონის უზენაესობას საფრთხე ექმნება არა მხოლოდ რეგიონულ, არამედ გლობალურ დონეზე. ამიტომაც ჩვენ ერთად უნდა გავცეთ პასუხი ამ გამოწვევას. ამჟამად ვიწყებთ პარტნიორობისა და სამმხრივი კავშირების განმტკიცებას პოლონეთთან და უკრაინასთან, რუსეთის ესკალაციის აღსაკვეთად“, - განაცხადა მინისტრმა.
ელისაბედ ტრასი
გარდა ამისა, უფრო ადრე, გასული წლის შემოდგომაზე უკრაინის საგარეო საქმეთა სამინისტრომაც აღნიშნა, რომ აუცილებელია ბალტიისა და შავი ზღვის ქვეყნების უსაფრთხოების ღერძის განვითარებაო. ეს იდეა იმდენად კარგად ჩაეწერა სამი ქვეყნის საგარეოპოლიტიკურ ხედვებში, რომ ალიანსის შექმნის კონტურები გამოიკვეთა.
უკრაინის საგარეო საქმეთა მინისტრის დიმიტრი კულებას თქმით, ახალი ფორმატის პარტნიორობის შექმნის ინიციატივა უკრაინას ეკუთვნის და მცირე ალიანსების შექმნის უკრაინული სტრატეგიის ნაწილად მიიჩნევა: "ვაერთიანებთ რა ჩვენი ძალისხმევით ატლანტიკას, ბალტიკას და შავ ზღვას, ამით ჩვენ ვქმნით ახალ შესაძლებლობებს ჩვენი ქვეყნებისათვის და მთლიანობაში - რეგიონისათვისაც“.
აქვე ვიტყვით, რომ უკრაინა მიიჩნევა მთელი რიგი მინიალიანსების ნაწილად, სადაც მეგობარი ქვეყნები შედიან:
მაგალითად, "ასოცირებული ტრიოს“ (მოლდოვასა და საქართველოსთან ერთად), "ლიუბლიანის სამკუთხედის“ (პოლონეთთან და ლიეტუვასთან) და "კვადრიგას“ (თურქეთთან) წევრად. ასეთი მცირე ალიანსები უკრაინისთვის სასარგებლო და მომგებიანია. პირველ რიგში იმიტომ, რომ ჩნდება ნატოს ქვეყნებთან თანამშრომლობის განმტკიცების შესაძლებლობა მასში გაერთიანების გარეშე და მეორე ის, რომ ასეთი პარტნიორობა არ ეწინააღმდეგება უკრაინის სწრაფვას ნატოში მიღების მიზნით.
ბორის ჯონსონი უკრაინაში
"ყალიბდება ნატოს ქვეყნებთან გაღრმავებული თანამშრომლობის ისტორიული პრეცედენტი როგორც "ლიუბლიანის სამკუთხედის“ ჩარჩოებში, ასევე ვარშავასთან და ლონდონთან. იმით, რომ კავშირში შედიან ნატოს წევრები - პოლონეთი და დიდი ბრიტანეთი, უკრაინა ადასტურებს ტენდენციას უსაფრთხოების სუბრეგიონული ალიანსების ჩამოყალიბების თაობაზე... ასეთი ტიპის დაახლოება უკრაინისთვის ნატოში გაწევრების მომგებიან გზას წარმოადგენს. ბრიტანეთი მხარს უჭერს უკრაინისთვის იარაღის მიწოდებას და უარს არ ამბობს ჯარის გაგზავნაზეც, თუ ამისთვის სიტუაცია იქნება, ვთქვათ, რუსეთის შეჭრის შემთხვევაში. გარდა ამისა, ასეთი პარტნიორობა კარგ შესაძლებლობას იძლევა დიალოგი გლობალური გაერთიანებების გვერდის ავლით ვაწარმოოთ და ყურადღება არ მივაქციოთ "მესამე“ ქვეყნის თვალსაზრისებს“, - ამბობს უსაფრთხოების უკრაინელი ექსპერტი იულია ომოლოვსკაია.