რა წერია ფესტოსის დისკოზე აკადემიკოს გია კვაშილავას გაშიფრვის მიხედვით?
ფესტოსის დისკო ძვ.წ. 1850-1600 წლით დათარიღებული არტეფაქტია, რომელიც აღმოჩენილი იქნა 1908 წელს საბერძნეთში, კუნძულ კრეტაზე ლ. პერნიეს მიერ. ეს არის დღემდე ჩვენამადე მოღწეული პირველი დოკუმენტი, რომელიც მრავალჯერადი ნიშან-ყალიბებით შეიქმნა.
მისი გაშიფრვა მრავალმა მეცნიერმა სცადა ხეთური, ეგვიპტური, ბერძნული და სხვა ენებითა და დიალექტებით, მაგრამ ეს ვერ მოხერხდა. 1988 წელს კი, ქალაქ ბუდაპეშტში, საერთაშორისო კონგრესზე, ავსტრიელმა ენათმეცნიერმა ჰერბერტ ძებიშმა წამოაყენა ჰიპოთეზა ფესტოსის დისკოს წარწერის ქართველური წარმომავლობის შესახებ.
ამ მტკიცებას ამყარებს ერთი ძალიან მნიშვნელოვანი გარემოება: ბერძნების მოსვლამდე დღევანდელი საბერძნეთის ტერიტორიაზე მცხოვრები ხალხის - პელაზგების ნათესაობა კოლხებთან, რასაც ჯერ კიდევ დიდი ხნის წინ ამტკიცებდნენ შემდეგი ლინგვისტები თუ ისტორიკოსები: ვილჰელმ ფრაიჰერ ფონ ჰუმბოლდტი, პაულ კრეჩმერი, ან. მეიე, ედუარდ შვიცერი, ფ. შახერმეირი, სიმონ ყაუხჩიშვილი, სიმონ ჯანაშია, ვლ. გეორგიევი, აკაკი ურუშაძე, ედ. ფურნეე და მრავალი სხვა.
ფესტოსის დისკოზე საკმაო ალბათობით კოლხური ოქროდამწერლობით (ხრიზოგრაფიით) ამოტვიფრული წარწერების გაშიფრვა აკადემიკოსმა გია კვაშილავამ მრავალწლიანი დაუღალავი მუშაობის შედეგად შეძლო, მაგრამ მსოფლიო აღიარებამდე კიდევ გარკვეული გზა არის გასავლელი.
აქ შემოგთავაზებთ იმ ტექსტს, რაც გია კვაშილავამ გაშიფრა:
A მხარე:
1. აია-ჭაბუკნო, განმწმენდელნო დაფარული ტაძრისანო 2. აია-ჭაბუკნო, დედის კარის განმწმენდელნო, სადარნო, 3. დაფარეთ თაღი, გაღვთიურებულნო, სადარნო, 4. ქვეყნის სვეტის/სიმაღლის სადარნო, 5. წინმავალო გარუფუნო (კორიბანტებო) 6. ქვეყნის სიმტკიცენო, არწივის სადარნო, 7. ჰქმენთ დაფარული ტაძარი, 8. ქვეყნის სიმტკიცენო, არწივის სადარნო, 9. უკანმავალნო გარუფუნო, 10. გარდაჰქმენით აიას სიცოცხლე ყოველმხრივ! 11. ღამის მთვარით განათებულნო, სადარნო, 12. დედის ქვეყანა მუდამ დაიფარეთ! 13. დაასხნით ხელნი დაფარულად, სხივასონნო მფარავნო 14. ოჯახის ფუძის, ჯიშის სვლა-ბრუნვის განმწმენდელნო, სადარნო...
B მხარე: 1. ოჯახის წყაროვ, სულო მშობელო, 2. მოდგმის ნენავ, 3. ააყვავე ხუთი შტო გევედრებით, მშვენი, 4. ჯიშის სიწმინდით, ახლით ნირშემოსილი, 5. ერთო შტოვ ძლიერო გევედრებით, 6. ოჯახის წმიდავ, ძლიერო, 7. წმიდავ, ხელთძლიერო ხუთი შტოისა, 8. მფარველო, სხივოსანო დედა-ღმერთო, 9. წინამძღოლო, ხანგრძელ ჰყავ დედის ტაძარი სპილენძისა, 10. მაყვავებელო თარხონო, 11. ნათელო ფათო, დახურეთ, გევედრებით, 12. წინამძღოლო, განმწმენდელსხივოსანო, 13. მისი მოგიზგიზე, დაფარული სასახლე დაფარეთ, გევედრებით, 14. ჩვენო მჭედელო, ახლითმოსილო, მთვარისნაირო, გევედრებით!